Kiev, K?r?m\’? kendisinden uzakla?t?rm??t?r

Post navigation

Kiev, K?r?m\’? kendisinden uzakla?t?rm??t?r

K?r?m Ba?bakan? Sergey Aksenov, K?r?m Tatarlar?na K?r?m Özerk Cumhuriyeti’nin tüm devlet organlar?na girmeyi önerdi. Onlara KÖC Parlamentosu Ba?kan Yard?mc?s? ve KÖC Ba?bakan Yard?mc?s? görevleri, iki bakanl???n portföylerinin yan? s?ra kolluk kuvvetleri dahil olmak üzere bakan yard?mc?lar?n?n makamlar? verilecek.

 

K?r?m Tatar Milli Hareket Kat?l?mc?s?, etkili bir politikac? ve sivil toplum aktivisti Vasvi Abduraimov

Aksenov, sürgünden dönenlerin yeniden yerle?imi için tahsis edilecek fonlar?n miktar?n? iki kat?na ç?karaca??n?do?rulad?. 22 milyon dolar söz konusudur.

 

Buna ek olarak o, K?r?m Özerk Cumhuriyeti’nin iki dilli (Rusça ve K?r?m Tatarcas?) bir cumhuriyet olaca??n? garanti etti.

 

K?r?m Tatarlar?n?n, 16 Mart 2014 tarihindeki referandumda sunulan seçeneklerden hangisini seçece?i konusu çok ilginçtir.

Referandumu boykot etme radikal ça?r?lar? i?ittiriliyor. Nesi dikkate de?er ki: ço?unlukla siyaset bilimciler ve sosyologlar yüksek sesle K?r?m Tatarlar? ad?na konu?uyorlar, K?r?m Tatarlar?n?n sesi ise gere?i kadar duyulmuyor.

 

«РГ» («RG») muhabiri, bilgi alan?ndaki dengesizlikleri düzeltmek amac?yla K?r?m Tatar Milli Hareket Kat?l?mc?s?, etkili bir politikac? ve sivil toplum aktivisti Vasvi Abduraimov’un evine ziyaret gerçekle?tirdi.

 

— Vasvi bey, referandumun yap?laca?? gerçe?i tutkular?n alevlenmesine neden olmu?tur. H?zla geli?en olaylar sizin için beklenmedik bir ?ey oldu mu?

 

— Ben ?ahsen bizzat kendim son 20 y?l boyunca bu güne do?ru ilerlemi?im. Ukrayna dahilindeki K?r?m’?n durumu anormal bir durumdur. Bu durum K?r?m’?n tarihiyle, statüsüyle ve jeopolitik durumuyla uyumlu de?ildi. Ukrayna’n?n K?r?m’a kar?? muamelesi, bu tür olaylar?n sebebini olu?turmaktayd?.

Ukrayna’n?n Avrasya uygarl???na do?ru hareket etti?i ve Rusya’ya dost olan kom?u bir ülke oldu?u takdirde K?r?m’?n ayr?lma sorunu gündeme hiç gelmezdi. Mecazi anlamda Ukrayna gemisini do?al olmayan Avrupa-Atlantik yönünde yönlendirme karar? al?nd?ktan sonra gerginlik patlad?.

— ?imdi Ukrayna’n?n K?r?m’a suyu, hücresel a? ba?lant?s?n?, k?smen gerekli ürünleri sa?lad??? konusu herkesçe konu?uluyor. K?r?m Ukrayna’s?z ya?ayabilir mi?

 

— Biz, Türk Dünyas?na ait oldu?umuzdan dolay? iyimseriz: sadece ölümün çaresi yok deriz. Allah’a ?ükürler olsun biz hayattay?z, K?r?m’?m?z da hayattad?r. Ve bana inan?n?z ki K?r?m’?n su, elektrik, ba?lant? sorunlar?n? kolayl?kla çözecek güce sahibiz. Teknolojinin geli?mi? oldu?u dikkate al?n?rsa e?er bu sorunlar?n ikinci derece önemi olan sorunlar oldu?u anla??l?yor.

K?r?m’?n Rusya Federasyonu’na dahil bir ülke statüsü edindi?inden ve Rusya’n?n hukuk alan?na girdi?inden sonra bu sorunlara çözüm imkanlar? sa?lan?r. Gaz sorunu zaten sorun de?il: 1.5 milyar? üretiyoruz, kendi ihtiyaçlar?m?za göre ise 0,8 milyar? yak?yoruz. Biz gaz? Ukrayna’ya bile satabiliriz veya gaz kar??l???nda su alabiliriz.

Birçok sorun K?r?m ve Rusya Federasyonu’nun Kafkasya’daki k?y?lar? aras?nda ula??m? sa?layan önemli geçitin in?a edilmesi ve geli?tirilmesi ile çözülebilir. Rusya Fedarasyonu’nun üst yönetimi, 6 milyar dolarl?k yat?r?m rakam?n? dile getirdi. Bu rakam yeni bir K?r?m’?n in?a edilmesi için yeterlidir.

 

— Siz, Rusya Federasyonu’na ba?lanma karar?n?n al?naca??n? art?k çözülen bir soru olarak de?erlendiriyorsunuz.

 

— Ben insanlar?n konuyla ilgili ruh hallerini biliyorum. Benim tahminlerime göre K?r?m nüfusunun yüzde 80’den yüzde 95’e kadar?, Pazar günü yap?lacak referandumda Rusya Federasyonu’na ba?lanma karar?na destek sa?layacakt?r.

— Dile getirilen 6 milyar dolarl?k yat?r?m?n bir k?sm? K?r?m Tatarlar?n?n toplu olarak ya?ad??? yerle?im yerlerinde altyap? projelerinin gerçekle?tirilmesi için tasarlanm??t?r. Bu ne tür projeler?

 

— K?r?m’?n yeni iktidar?, K?r?m Tatarlar?n?n yo?un olarak ya?ad??? yerle?im yerlerinde projelerin tatbikat?na 22 milyon dolar ay?rm??t?r. Fark?na varman?z için bu y?lda Ukrayna bütçesinden ayn? amaçlar için 5 milyon grivnan?n ayr?lmas? planland???n? bilmeniz ?artt?r. 100 dolar 920 grivna eder, kendiniz hesaplay?n.

 

Biz, Rusya senatörleri ve Tataristan Cumhuriyeti Devlet Konseyi üyeleri ile K?r?m Tatarlar?n?n yo?un olarak ya?ad??? yerle?im yerlerin sorunlar?n? görü?tük: en k?sa sürede çözülmesi gereken sorunlar çözülecektir. 300 öyle yerle?im yerimiz vard?r. Ço?unlukla onlar ?ehirlerin s?n?rlar?nda bulunmaktad?rlar. Hiç birinde yol denebilecek yol yoktur. Kanalizasyonu, su hatlar? olmayan yerle?im yerler vard?r. Su araçlarla getirilir. XXI. yüzy?lda bu tür sorunlar?n mevcüdiyeti neye delalet acaba?! ?ki y?l içinde bu sorunlar tamam?yla halledilecektir.

— Paran?n son kullan?c?ya ula?mas? ?art?yla.

 

— Söylediklerinize kat?l?yorum, tabii ki fonlar?n hedeflerle uyumlu bir biçimde kullan?lmas? üzerinde ?iddetli kontrolün sa?lanmas? ?art?yla.

— Ya istihdam sorunu? K?r?m’da ?a??rt?c? derecede yüksek i?sizlik oran?.

 

— Rusya Federasyonu ile ula??m? sa?layan geçit, altyap? projeleri, «Güney Ak?m», K?r?m k?y?lar?na yak?n deniz alanlar?nda hidrokarbonlar?n üretimi — tüm bunlar gerekli i? yeri imkanlar?n? sa?layacakt?r. Benim daha söyleyece?im bir ?ey var: bu tür yat?r?mlar?n yap?ld??? s?rada i?gücü yetersizli?i sorunu bile ortaya ç?kacak.

— Resmi verilere göre turizmin K?r?m ekonomisine katk?s? sadece yüzde 6’y? olu?turuyor. Neden o kadar az? Turizm alan?n?n perspektifleri var m??

 

— Tabii ki var! Burada hemen hemen s?f?rdan ba?lamak gerekir. K?r?m stratejiye göre de?il, h?zl? bir ?ekilde para kazanmak, yani yat?r?p katkat fazlas?n? almak ve… kaçmak prensibine göre sömürüldü.

Kiev’deki her iktidar de?i?iminde her zaman yeni ?emalar ortaya ç?kar?l?rd?, ama hepsi ?u ?emalar k?tasal Ukrayna’n?n i? ç?karlar?na hizmet ederlerdi. Sonuç olarak Ukrayna cumhurba?kanl???na her yenisinin getirildi?inde K?r?m’?n temettünün mümkün oldu?unca çabuk elde edilmesi için Ukrayna’ya geçici olarak kullan?ma verilen bir bölge oldu?u izlenimi ya?an?rd?.

 

Art?k ekonomik ve ulusal sorunlar?n çözümüne yönelik programlar? geli?tirece?iz. Siyasi sorunlar olmaz diye dü?ünüyorum. K?r?m, tüm etnik topluluklar?n e?it haklara sahip olmalar?n?n garanti alt?na al?naca?? Avrasya Medeniyet Projesinin in?as?nda yer edinmeye çal???lmaktad?r.

 

— K?r?m’da birçok insan, kay?ts?z ya??yor. K?r?m’?n Rusya’ya dahil oldu?u takdirde bu insanlara ne olur? Tatarlar aras?nda böyle bir sorun ya?an?yor mu?

— Hala kay?ts?z ya?ayan soyda?lar?m?z vard?r. Geçen y?lda Bi?kek Antla?mas? sona erdi, soyda?lar?m?z farkl? yerlerden Anavatanlar? — K?r?m’a geri dönmü?ler ve pasaportsuz, kay?ts?z olarak ya??yorlar.

Ukrayna, 23 y?l boyunca sürgünden Anavatanlar? — K?r?m’a geri dönmekte olan K?r?m Tatarlar?n?n statüsünü düzenleyen herhangi bir kanunu kabul etmedi. Bask?c? politikalara tabi tutulan K?r?m’?n yerli halk?n?n yasal haklar? hala iade edilmedi…

 

Rusya’da ise aksine bu tür yasalar yürürlükte ve bask?c? politikalara tabi tutulan halklar?n ve etnik gruplar?n statüsünü tan?mlayan etnik gerekçelerle bask? politikalar?na maruz kalan ve zulüm gören hem halklara hem de vatanda?lara ili?kin kanun yürürlüktedir. Bu yüzden soyda?lar?m?z?n Kazakistan’dan, Orta Asya’n?n di?er ülkelerinden ve Rusya’dan K?r?m’a dönü?ü ve vatanda?l??a geçi?i kolayla?abilir.

— K?r?m’da ?imdi garip bir resim izleniyor: TV aç?yorsun — K?r?m Tatarlar?n?n sorunlar?, ulusal liderler olarak bilinenlerin keskin ifadeleri, gerginli?in t?rman???. Soka?a ç?k?yorsun — ba?ka bir dünya, sükunet. Kamuoyunu etkilemek amac?yla çat??ma gerginli?i ço?unlukla kameralar önünde oynan?yor.

 

— K?r?m Tatarlar?n?n ve Slavlar?n, Ortodokslar?n ve Müslümanlar?n yapay olarak bölünmeye çal???lmas?na ra?men K?r?m’da çe?itli kültürlerin ve halklar?n kar??l?kl? etkile?imi uygulanmaktad?r.

Kiev, bu farkl? gruplar? kar?? kar??ya getirerek K?r?m’? yönetmeyi ba?arageldi. Fakat tarihi hat?ran?n önemi küçümsenmemeli: Slavlar?n ve Türklerin birlikte ya?ama kültürü kadim köklere dayanmaktad?r.

Aram?zda yapay engeller sürekli olarak olu?turulmaya çal???ld?. Bu engeller k?r?l?yor, ortadan kalk?yor. K?r?m’?m?z? birlikte in?a etmemizin, yönetmemizin ve korumam?z?n gerekti?i anlay??? giderek sahiplenilmektedir.

 

Kaynak: http://www.rg.ru

 

 

 

Похожие материалы

Ретроспектива дня