Ukrayna’da son dönemde ya?anan geli?meler, K?r?m Yar?madas?’n?n statüsünün de?i?imiyle sonuçlanm??t?r. Tabiat?yla bu durum K?r?m Tatarlar?n?n da statülerini ve geleceklerini do?rudan etkilemektedir.

Ya?anan bu geli?melere ili?kin Türkiye’de, K?r?m’da ve ba?ka ülkelerde çe?itli de?erlendirmeler yap?lmakta ve K?r?m Tatarlar?n?n geleceklerine ili?kin farkl? görü?ler ileri sürülmektedir.

K?r?m Tatar Dernekleri Federasyonu Genel Ba?kan? olarak heyetimle birlikte 3-7 Haziran 2014 tarihlerinde, Moskova ve Akmescit’te üst düzey Rus yetkililer ile çe?itli temaslarda bulunarak, K?r?m Tatarlar?n?n gelece?ine ili?kin müzakereler gerçekle?tirdim.

E? zamanl? olarak bu müzakere konular?nda K?r?m’da Tatar toplumu kanaat önderleri ile de isti?arelerde bulundum.

?u hususu aç?kça belirtmekte fayda vard?r: K?r?m’da gerçekle?en ve Rusya’ya ba?lanmay? öngören referandumun sonucu, politik bir gerçekliktir. Bu noktadan sonra mevcut gerçekli?in de?i?ebilece?ini öngörmek ve Tatar toplumunu buna ili?kin politikalara zorlamak vakit kayb?ndan ba?ka bir ?ey de?ildir. Ayr?ca Tatar toplumunun gelece?ini, sonu belirsiz bir maceraya sürüklemek anlam? ta??maktad?r.

Eski K?r?m Tatar liderli?inin bu gerçekli?e ra?men hala Ukrayna merkezli çözümler üzerinde diretmesi vakit kayb? olmas? bir yana, gelece?e ili?kin baz? kazan?mlar?m?z? olumsuz ?ekilde etkileyecektir.

Dolay?s?yla K?r?m Tatarlar?n?n siyasetlerinin Moskova, Kiev, Berlin, Var?ova ya da Washingtonmerkezli de?il, Akmescit merkezli olmas? gerekti?i bir kez daha ortaya ç?km??t?r.

Bu ba?lamda K?r?m Tatarlar?n?n Ukrayna merkezli bir statü ve siyaset anlay???yla, geçersizli?i ortaya ç?km?? bu paradigmada ?srar etmekle ortaya ç?kan Rusya kar??tl???n?n, halk?m?za bir yarar? olmayaca?? aç?kt?r. Buna paralel olarak Tatar-Rus etnik kar??tl??? yaratman?n da toplumumuz aç?s?ndan, yak?n ve orta vadede ciddi s?k?nt?lara yol açmas? kaç?n?lmazd?r.

Ukrayna 23 senedir K?r?m Tatarlar?n?n haklar?n?n tan?nmas?, statülerinin aç?kl??a kavu?turulmas? gibi konularda hiçbir ad?m atmad??? herkesin malumudur. 23 senedir halk?m?z? oyalayan ve hiçbir ad?m atmayan Ukrayna’dan yeni beklentilere girmek toplumumuzda hayal k?r?kl??? yarataca?? gibi, mevcut reel politik itibariyle de zaten imkâns?zd?r.

Kald? ki, 1944 sürgününün aç?k muhatap olarak Rusya taraf?ndan tazmin edilmesi çözüm için avantaj olaca?? gibi, halk?m?z?n tarihi hakk?n?n teslim edilmesi ve adaletin gerçekle?mesine yol açabilir.

Gerek Rusya’da gerekse K?r?m’da üst düzey Rus yetkililer ile gerçekle?tirdi?im müzakerelerde Rusya Devlet Ba?kan? Viladimir Putin’in «K?r?m Tatarlar?n?n Rehabilitasyonuna ?li?kin Kararnamesi»nin halk?m?z?n gelece?i ve statüsüne ili?kin olumlu oldu?u aç?kt?r.

21 Nisan 2014 tarihinde yay?mlanan 268 numaral? kararnameyle, K?r?m Tatarlar?’n?n sürgüne gönderilmesi yasad??? olarak kabul edilmekte, sonuçlar?n?n ortadan kald?r?lmas? için K?r?m Tatarlar?’n?n topraklar?n?n iadesi ve anadilde e?itim almalar? konusunda yasal düzenlemeler yap?lmas? kararla?t?r?lmaktad?r.

Bu kararname kapsam?nda, Rus makamlarla yürüttü?ümüz müzakerelerde a?a??daki hususlar temel ilkeler olarak taraf?m?zdan ortaya konulmu?tur:

1. K?r?m Tatarlar?’n?n toponomi ve ellerinden al?nan topraklar?n?n iadesini sa?layacak yasal düzenlemeler olu?turulmal?d?r.

2. K?r?m Tatarlar?’na Parlamento, bürokrasi ve mahalli idarelerde yönetim kotas? verilmeli, bu kotaya Federal Meclis de dahil edilmelidir.

3. K?r?m Tatarlar?’n?n ticari faaliyetlerini kolayla?t?r?c? ve te?vik edici yasal düzenlemeler aç?kl?kla olu?turulmal?d?r.

4. K?r?m Tatarca e?itimin önündeki yasal ve pratik engelleri ortadan kald?racak hukuki, mali ve idari tedbirler al?nmal?d?r.

5. Halen sürgünde ya?ayan Tatarlar?n K?r?m’a dönü?ü için bir fon ayr?lmal?; sürgünde bulunduklar? ülkelerdeki haklar?n? da gözetecek bir geri dönü? program? haz?rlanmal?d?r.

6. K?r?m yar?madas?na ba?ka etnik unsurlar?n yerle?tirilmesine kesinlikle izin verilmemelidir.

7. Tatar gençler ya zorunlu askerlikten muaf tutulmal? ya da askerlik yükümlülüklerini K?r?m Yar?madas?’nda yerine getirmelerini sa?layacak düzenlemeler yap?lmal?d?r.

8. K?r?m Tatarlar?’n?n diaspora ile ba?lar?n?n güçlendirilmesi için resmi temsil organ? olu?turulmal?d?r.

9. Planlanan tüm i?lerin bir takvime ba?lanmas? sa?lanmal? ve bu süreci takip etmek üzere Tatarlar’dan olu?an resmi bir komite olu?turulmal?d?r.

K?r?m Tatar toplumunu temsil iddias?nda olanlar?n geçmi?e ve çözümsüzlü?ü aç?kça ortada olan model ve tecrübelere tak?l?p, daha fazla vakit kaybetmeksizin emin ad?mlarla gelece?e yürümeleri kaç?n?lmazd?r.

Halk?m?z?n birlik ve beraberlik içinde kendi iradesi ile ortaya koyaca?? çözümün ayd?nl?k gelece?in müjdecisi olaca??na inanc?m tamd?r.

Kamuoyuna sayg?yla duyurulur.

Ünver SEL
K?r?m Tatar Dernekleri Federasyonu Genel Ba?kan?

unversel@hotmail.com
+90 532 697 42 68