Al?aklar ve ?irinler — 3

Post navigation

Al?aklar ve ?irinler — 3

Bahis konusu: derneklerimiz ve yurtd???

Hareketin yaya i?tirakçileri ya?mur alt?nda yürüyüp s?land?klar? zaman, Keriç yar?madas?n?n yelleri onlar?n iliklerine i?ledikleri zaman K?r?m Tatar Gençler Merkezi’nin üyesi Mustafa Osmanov Türkiye’deki derneklerimize, ilk önce gençlerimize K?r?m’?n içtimai — siyasi durumu üzerine malumat? bildirmek maksad?yla 4 — 6 May?s günlerine tayin edilen Türkiye’deki K?r?m Tatar gençlerinin Kurultay?na kat?lmaya haz?rlanmaktayd?. Ama ‘Azatl?q’ hareketinin uluslararas? alanda da obstrüksyona u?rat?lmas?(d???) ans?z?n malum oldu. K?r?m Tatar Gençleri Merkezi temsilcisi için foruma bir ücretli (masraf? ödenilen) davetname verilece?i hususunda ilk anla?malara ra?men, onun uçakla gitmesinin arifesinde ona masraflar?n?n ödenilmesiden ret cevab? geldi. 

 

Nadir BekirBütün entrikalara bakmadan, M. Osmanov’un Kurultaya kat?lmas? ve haks?z yere mahkum edilenler ve ‘Azatl?q’ hareketinin maksatlar? ve vazifeleri konular?nda raporunun okunmas? gerçekle?tirildi. ‘Azatl?q’ hareketinin i?tirakçileri onun bütün masraflar?n? kendi bütçesinden ödediler.

2005 senesi 16 May?sta New York ?ehrinde Birle?mi? Milletler Ta?kilat?n?n kökenli (yerli) halklar?n problemleri konusunda Daimi Forumunun dörtüncü toplant? devresi düzenlenecekti. Meclis taraf?ndan foruma kat?lmalar? için sunulan iki namzetten biri — Sinaver Kad?rov — gitmesi için BMT’inin grant?n? ald?. Bu di?er namzeti foruma kat?lma hakk?ndan mahrum etmezdi, bahis konusu — onun, Türkiye’de bizim temsilcimizle oldu?u gibi, Milli Meclis hesab?na gitmesiydi. Ne de olsa, Mustafa Cemilev taraf?ndan imzalanan tavsiye mektubu Sinaver Kad?rov’dayd?, demek o forumda Meclis ad?ndan nutuk söylemek hakk?na sahipti.

2005 senesi 30 Nisanda düzenlenen (olup geçen) Milli Meclis oturumunda bu konuya dokunuldu. Milli Meclisin baz? azalar? Sinaver’den memnun olmamalar?n? bildirdikleri için Sinaver Kad?rov Mustafa Cemilev’e bu soruyu oya koymay? teklif etti. Ço?unluk onun namzetini takdirlemedi?i halde, o foruma kat?lmas?ndan vazgeçmeye haz?rd?. Meclis Reisi bunu yapmad?, ve her ?ey oldu?u gibi kald?.

Ben de bu foruma kat?lmama nail oldum, fakat Milli Meclis temsilcisi s?fat?nda de?il, ?nsan Haklar?ndan Yukar? Komiserin verdi?i özel görev uyar?nca (gerekli vazife üzerine) BMT eksperi s?fat?nda kat?ld?m.

Durum sarih gibi göründü. Elbette, biz elektron posta vas?tas?yla ABD derheklerimizle ba?land?k. Tahminen ne zaman gelece?imizi bildirdik ve teknik meselelerinin çözülmesine onlar?n kat?lmalar?n? istedik. Bundan ba?ka, New York’taki merkezimizde bizle görü?mek isteyen tüm yurtta?lar?m?zla görü?memizi ve K?r?m’?n durumu ve ‘Azatl?q’ hareketi üzerine konu?mam?z? düzenleme için onlar?n yard?mlar?n? istedik.

?lk tepki çok hay?rhaht?. Ba? vurdu?umuz insanlar her türlü yard?mlar?n?, onlarda konmam?z? sundular. Biz raz? olduk. Fakat May?s ay?n?n ba??nda biz bu insanlardan onlar K?r?m Tatar Milli Meclisine kar?? ç?k??lar yapanlara (çal??anlara) yard?m etmek istemediklerini ve biz kendimizin ABD’ine gelmemize Mustafa Cemilev’in muvafakatini (raz?l???n?) almaya mecbur oldu?umuzu bildik. Onlar?n böyle kararlara kimlerin yard?mlar?yla vard?klar? bildirilmedi (bilgilendirilmedi).

Bu saçmayd?! Biz Milli Meclise kar?? ç?k??lar yapmad?k ve onun kararlar?n? bozmad?k. Sinaver Kad?rov’un elinde BMT’ye resmen gönderilen Milli Meclis Reisinin tavsiyenamesi vard?. Bana i?bu durumda böyle tavsiyename gerekmezdi, çünkü ben oraya Milli Meclis temsilcisi s?fat?nda gitmedim. Fakat önceleri yard?mlar?n? istedi?imiz insanlardan yard?m gelmeyece?i bizler için muhakkakt?.

Haydi, peki… Biz ABD’indeki K?r?m Tatar Milli Merkezi Ba?kan? — Fikret Yurter’e onun bize yard?m etmek raz? olaca??n? veya olmayaca??n? sorup (sormakla) ba?vurduk. O muspet cevap verdi ve sonra hem Sinaver’in, hem benim bütün faaliyetimize de?eri ölçülmez yard?mlar gösterdi.

Biz ise bununla u?ra?t?k: Sinaver BMT’nin kökenli (yerli) halklar konusunda Daimi Forumunda bu senenin ihbariyesi uyar?nca «Kökenli (yerli) halklar ve ilk e?itim» hem de «Kökenli (yerli) halklar ve yoksullu?u giderme» konular?nda defalarca söylevler yapt?.

Forumda daha bir ilave (ek) konuda, yani «Kökenli halklar ve dünyan?n üçüncü biny?ll??a ihbarnamesi» konusunda konu?uldu. Sinaver Kad?rov 25 May?sta bu konuda ç?k?? yapt? (nutuk söyledi).

Bu gayet ‘tiksindirici’ konu?may? dikkatinize sunuyorum:

K?r?m Tatar Milli Meclisi ad?ndan
Sinaver Kad?rov’un
BA?VURUSU


Çok say?n Reis Han?m!
Say?n karde?ler!
Bay ve bayanlar!

 

Bu toplant? ‘Yalta konferans?’n?n 60. y?ldönümünün arefesine do?ru geliyor. ?imdilik bildi?imiz gibi, dünyan?n bölünmesi, SSSR’da totaliter rejimin kuvvetlenmesi ve bunun neticesinde yer yuvarla??n?n i?bu bölgesinde meskun olan Kökenli Halklar?n üzerlerine kopmu? hadsiz hesaps?z belalar bu konferans?n tarihi sonuçlar?ndand?r. Üç Cumhurba?kan?n?n görü?mesi, «Yalta konferans?»ndan bir y?l önce kendi Ana yurdundan topyekün sürgünlü?e u?rat?lm?? K?r?m Tatar halk?n?n topra??nda gerçekle?tirildi.

Daimi Forum, biny?ll?k deklarasyonda özel (mahsus) meseleler olarak onaylan?lan «Kökenli halklar?n problemleri»nin ve «Geli?im maksatlar?»n?n seçilmesinden stratejik karar ald???n? kavramam?z ho?nutluk getirir (ho?umuza gider).

Dünya kamusunda olumlu e?ilimleri belirlemek için Kökenli Halklar?n Sorunlar?ndan Daimi Forum Sekreterli?inin Kökenli Halklar? Biny?ll?k Kampanyas?na katmakla onlara önderlik rölünü sa?lamaya özenlerini (çal??mas?n?) kay?tlamak yeterlidir.

Bununla beraber, Daimi Forumda Kökenli Halklar temsilcilerinin konu?malar?ndan Kökenli Halklar?n durumlar?n?n kötüle?mesi bilgilendirilir. Biny?ll?k Deklarasyon bir taraftan yap?c? diyaloga ça??rsa, öteki yandan — topraklar?nda Kökenli Halklar ya?ad?klar? devletlerin Deklarasyon ?artlar?n? yerine getirmedikleri sarihtir.

Kökenli Halklara kar?? insan haklar?na ve serbestliklerine tecavüz etmelere kay?ts?z ve kör muamele kal?rsa, ya?am seviyesini iyili?tirme ve yoksullu?u ortadan kald?rma programlar?n?n 2015 senesine kadar gerçekle?tirilebilecekleri çok ?üphelidir.

K?r?m Tatarlar?n?n kendi ana yurdunda durumunu örnek olarak getirebilirim.

1944 senesi ya?anm?? soyk?r?m?ndan sonra 43 y?l geçti?iyle, yani 1987 senesi fedakar mücadelesi neticesinde benim halk?m kendi vatan?na kitlevi surette dönmeye ba?lad?. Bize ancak kanuna ayk?r? olarak müsadere edilmi? mülkiyetimizin geri verilmesini reddetmediler de, bize arsa vermeyi reddettiler. Tabii, benim halk buna katlanmad? ve mücadele etmeye devam etti.

K?r?m kökenli halk?n sürgün edilmesinden sonra K?r?m’a getirilmi? göçmenlerden kurulu makamlar, halk?m?z?n kendi haklar?n? iade etme u?runa mücadelesini bast?rmak maksad?yla kazaklar?n silahl? ?ebekelerini örgütlemekteler ve son zamanlarda Rus neonazistleri — skinhedler hareketinin meydana getirilmesini ve geli?tirilmesini te?vik etmekteler.

Makamlar, kazaklara ve skinhedlere mukavemet göstermeye gayret edenleri yakal?yor ve hapsediyorlar. Böylece Milli Hareketimizin faal üyesi — Kurtseyit Abdullaev alt? arkada??m?zla bir yar?m y?ldan ba?layarak dokuz y?la kadar varan ceza çekmelerine mahkum edilip hapisanede yatmaktalar. Skinhedlerin K?r?m Tatarlar?na sald?rd?klar? zaman yaralanm?? genç onlar aras?ndad?r.

Buna kar??l?k olarak K?r?m Tatarlar?, Ukrayna makamlar? çe?itli vas?talarla sonunu vermeye veya itibardan dü?ürmeye çal??t?klar? «Azatl?q» adl? Bütün Millet hukukkoruyucu hareketini te?kil ettiler.

Ayn? zamanda bu makamlar, silahl? militarist örgütlerinin terör hareketlerini te?vik etmeye devam etmekteler. Örne?in, bu günler Alupka kasabas?nda iki K?r?m Tatar? kazaklar taraf?ndan canavarca dö?üldü. ?imdilik benim yurtta?lar?m hastanede a??r durumda bulunmaktalar.

Özet:

E?er de K?r?m yarg? alan? içinde bulundu?u Ukrayna’n?n makamlar?n?n hareketlerine geciktirmeden tepkilenmese, süreç ters çevrilemez olabilir. Benim halk?m?n tarihinde oldu?u gibi, K?r?m Tatarlar?n? korkutmak masad?yla K?r?mda geni? ölçülü cebir hareketleri düzenlenebilir.

Bu münasebetle kökenli (yerli) halklar?n hükümetler veya hükümet taraf?ndan kontrol edilen silahl? gruplar taraf?ndan onlara kar?? fiziksel cebir tehlikesinden savunmalar?n?n zaruretini tavsiyelere dahil etmenizi isterim (Bu münasebetle hükümetler veya onlar kontrol ettikleri silahl? gruplar taraf?ndan uygulanabilen yerli (kökenli) halklara kar?? cebrin herhangi ?ekillerinin önünü alman?n zaruretini tavsiyelere dahil etmenizi isterim).

Tiksindirici bir ?ey de?il mi?…

Bundan ba?ka, o, 18 May?s 2005 tarihinde derne?imiz taraf?ndan muntazam surette düzenlenm?? olan Matem tedbirlerine kat?ld? ve toplananlar önünde K?r?m’?n durumu üzerine konu?urken toprak meselesini ve ‘Azatl?q’ hareketini, onun maksatlar? ve vazifelerini ayr?ca vurgulad?.

Bir haftadan ben geldim. Biz daha bir kez derne?imizin en faal üyeleriyle görü?tük, bir haftadan sonra ise, nihayet, ingiliz dilinde ‘Azatl?q’ filmini gösterebildik (teknik meseleleri vard?, fakat derne?imizin bilgisayar uzman? — Metin Altan büyük yard?mlar gösterdi). Filmin tekniki ve bedii seviyesi yüksek de?ildiyse de (filmi uzmanlar de?il, K?r?m Tatar Gençler Merkezi’nin faal azalalar?-amatörlar çekmi?lerdi), bu bizim ana yurdumuzda makamlar?n K?r?m Tatarlar?na kar?? muamelesinin nas?l oldu?unu apaç?k (aç?kça) gösteren televizyon belgesiydi. Filmin tesiri büyüktü — insanlar a?lad?lar!
Milli Meclis hakk?nda sorulara cevaben biz — Sinaver Kad?rov ve ben — Meclis hakk?nda söylemeye yetkimiz olmad???n?, ve bizim amac?m?z, Milli Meclisin ya bu ya o hareketlerinden bahis etmemiz de?il de, K?r?m Tatar halk?n?n nas?l durumda bulundu?unu bilgilendirme (biz gördü?ümüz gibi anlatmam?z) oldu?unu anlatmaya çal??t?k.

Baz? bizim milletta?lar?m?z?n ba?ta olan ku?kulu mualemesi (kim bu insanlara nas?l davranacaklar?n? gösterdi?) hay?rhahcas?na de?i?ti. K?r?m Tatarlar? akrabalar?na ve dostlar?na kar?? genellikle nas?l muamele ettikleri gibi bize de kar?? ayn? muamele ettiler. Derne?imizin ba?kan? — Rustem Borluca’n?n yard?m?yla ben Va?ingtona varabildim, K?r?m’dan (K?r?m Konusundan) Uluslararas? Komite Azalar? — ?nci Bauman’la, Mubeyin Batu Altan’la, ara?t?rmac? — ?dil ?zmirli’yle görü?ebildim.

K?r?m Tatar meselelerinden i?birli?i ve haberle?me konular?nda konu?uldu.

Bizi basbaya?? misafirli?e ça??ranlar oldu. Elbette, Her kes bizim meselelerimizle ilgilindi, Ukrayna Devletinin, K?r?m Tatar halk?n?n toprak meselesini çözmek istememesi (istemedi?i), bizi halk olarak tan?mamas?, K?r?m Tatarlar?na kar?? bask?lar? s?kça kullanmas?, K?r?m Tatar Dilinin K?r?m’da resmi dil olarak tan?mamas? her kes için sürprizdi.

K?saca k?sas?, Amerika’daki derne?imiz gerçek durumu çok az biliyor, onun temsilcilerinin ekseriyeti 90-?nc? seneleri ba??n?n hayallerine kap?l?p ya?amaktalar. Bu hayallere göre ba??ms?z demokratik Ukrayna Devleti milletlerararas? hukuk (devletler hukuku) prensipleri ve insan haklar? alan? standartlar? uyar?nca K?r?m Tatar meselesini çözmeye çal???yor. Bunun gerçe?e uymamas? ac? ve taacüple kar??lan?yor. Ne için de? Biz Ukrayna’ya dü?man de?iliz de? Biz onun ba??ms?zl???n? ve e?emenli?ini destekliyoruz da? Ya «turuncu (portakal) devrimi» ne? Yü?enko ne?

Onlara hakikat? dinlemek — bize ise onu söylemek zordu. Fakat söylemeye mecburduk. Dene?in bu hususta ne için haberdar olmad??? (olmamas?), ne için bu problemlerden bahis edilmedi?i, Milli Meclis resmi enformasyonu ne için yeti?tirmedi?i üzerine sorular verildi (ya?d?r?ld?). Biz ise manda yoklu?unu hat?rlayarak susmaktayd?k. Maksad?m?z — Meclis dahilindeki anla?mazl?klar üzerine de?il de, Ukrayna’n?n K?r?m Tatarlar? üzerine konu?makt?.

Diasporam?z?n K?r?m’dan kopuk halde olmas?ndan dolay? Mustafa Cemilef’in onun bak??lar?na ve faaliyetlerine etkide bulunmas? daha aktifle?ti.Cemilef’in kendisi ise konjüktür ç?karlar? gere?ince Ukrayna ?ktidar?n?n K?r?m Tatarlar?na kar?? yapt??? bask?lara ve ba?ka pisliklere tahammül eder ve bu olaylar? sükut ile geçi?tirirdi.Ama onun patronlar?na ve ortaklar?na bu kafi de?il ve onlar Cemilef’ten Ukrayna d???nda aktifle?mesini ve K?r?m Tatarlar? ile ilgili güzel bir resim çizmesini talep ettmektedirler. Ve Cemilef onlar?n bu taleplerini yerine getirmek zorundad?r. Ama onu korkutan bir ?ey — diasporam?z?n ba?ka kaynaklardan ve insanlardan K?r?m Tatar halk?n?n gerçek durumu hakk?nda bilgilendirilmesidir. Böyle durum Cemilef’in patronlar?n? çok öfkelendirmektedir ve onlar Cemilef’ten üstendi?i görevi eksiksiz olarak yerine getirmesini talep etmektedirler. Tabi ki, o diasporam?za kime ve neden çal??t???n? söyleyemez. O K?r?m Tatarlar?n?n gerçek durumu ile ilgili bilgileri yayg?nla?t?ran insanlar? da yalanc?l?kla suçlayamaz. Ona ne kal?yor ki, onlar? falan kararlar?n? falanca ihlal etmekle suçlamak.


Ne diasporam?z ne uluslararas? te?kilatlar KTMM brand?ndan ba?ka bu müessesenin ne içeri?ini, ne tüzü?ünü, ne prosedürlerini, ne kararlar?n? bilirler. Dolay?s?yla Cemilef bu kendisinin suçlamalar?n? ispatlamak zorunda de?il.


Ben kendim de KTMM üyeleri taraf?ndan benim KTMM kararlar?n? ihlal etmekle suçlanmam? beklerdim. Tabi ki, böyle suçlamalar olmad?, çünkü o zaman ben bunun ispat?n? talep ederdim ve Mustafa Cemilef’le Refat Çubarof’un ve onlar?n yalakalar?n?n defalarca KTMM kararlar?n? yal?n?z ihlal ettiklerini de?il, onlar? çi?nediklerini ispat ederdim.


Muhtemelen bunu anlayarak Cemilef, KTMM oturumunda bu konuyla ilgili konu?mad?.


2006’da Mustafa Cemilef, Kurultay?n Aral?k ay? oturumunda provokatör arac?l???yla bu suçlamay? ba?aramad?, provokatörün kendisi ?ahitler yan?nda provokasyon düzenlendi?ini itiraf etmek zorundayd?. Böylece Mustafa Cemilef benim yazd?klar?ma tepkilendi.Sonra o, provokasyonda kullan?lan bu genç görgüsüz insan? sald?r? alt?nda b?rakt?.

 

Milli Meclis Reisi — Mustafa Cemilev de genel i?e kendinin hissesini katm??t?. Meclis-enform bildirdi?i gibi, 6 Haziran 2005 tarihinde Milli Meclis Ba?kan? — Mustafa Cemilev’e 1993 senesi Almanya’da tesis edilmi? ve bütün dünyada faaliyet göstermekte olan «Society for Threatened Peoples» (Yok Olmak Tehlikesi Alt?nda Bulunan Halklar Cemiyeti) cemiyeti taraf?ndan V. Gollanc ad?na ödül verildi. Zannederim, ödül vermenin manas? anlay??l?d?r.

Bana bu cemiyet çoktan beri bellidir, onun temsilcileriyle hem BMT’nde, hem de Avrupa Konseyinde (?uras?nda) görü?tüm. Onun menfaati ve faaliyetinin alan? oldukça geni?tir. Bu cemiyet sömürgeci devletlerin i?gali alt?nda bulunan, katliama, bask?lara, diskriminasyona u?rat?lan halklar?n ve milli az?nl?klar?n menfaatine çal??makta. Ve ilk önce az say?da olduklar?, uzakta yerle?tikleri, kuvvetleri ve araçlar? olmad?klar?ndan dolay? uluslararas? ortamda kendi haklar?n? semereli korumak imkanlar?ndan mahrum olan halklar?n menfaatine çal??makta. Te?kilat Avrupa te?kilat? olsa da, onun himayesi alt?nda bulunan kavimler hem Asya’da, hem Afrika’da, hem de ba?ka k?t’alarda ya?amaktalar. Topraklar?nda ‘himayesi alt?nda bulunanlar’ ya?ad?klar? devletler ekseri hallerde cemiyetin faaliyetini k?vançla kar??lam?yorlar.

Her halde, böyle ödülün verilmesi bu cemiyet i?bu halk? ya da az?nl??? yok olma tehlikesi alt?nda bulunan halk ya da az?nl?k olarak tan?d???ndan delalettir. Böyle ödülü almaya raz? olma Mustafa a?a’n?n K?r?m Tatar halk?n?n vaziyetini yok olma tehlikesi alt?nda bulunan ve buna uygun (yönelik) bask?lara u?rat?lan halk?n vaziyetini gibi vas?fland?rmas?na delalet eder.

Anlad?m ki, milli önder ve Ukrayna parlamentocu s?fat?nda faaliyet gösterme tecrübesi Mustafa Cemilev’e bu ödülü almak için esaslar verdi. ?htimal, Milli Mecliste ve Kurultayda aram?zda defalarca olan münaka?alar onu etkiledi. Ukrayna’da K?r?m Tatar halk?n?n vaziyetine ba??ms?z halklararas? k?ymet verme (uluslararas? de?erlendirme) ve K?r?m Tatar Milli Meclisi Reisinin bu k?ymet vermeye (de?erlendirmeye) muamelesi ve onunla raz? olmas? benim için çok mühim faktördür.

Böyle olmasa, bu ödülü almak mümkün de?ildi…

Zaten Mustafa Cemilef’in neden birçok ödülle ödüllenmesi dikkate de?erdir.


Bence birinci onun 2001’de BMT’nin kaçaklarla ilgili Yüksek Komiseri tarad?ndan ödüllendi?i F.Nansen ödülü hakl? bir ödüldü.O zaman y?llarca süren K?r?m Tatarlar?n?n Ukrayna vatanda?l??? sorunu çözüldü. Tabi ki, yal?n?z KTMM ba?kan? bu sorunun çözülü?üne çal??mad?. Ne de olsa, KTMM’?n bu konuyla ilgili faaliyeti sonucunda o zaman bu sorun halledildi.


Bence bu çok güzel bir ?anst?, çünkü Mustafa Cemilef kendisinin Nansen ödüllü statüsünden yararlanarak uluslararas? platformlarda daha etkili bir ?ekilde K?r?m Tatar sorunlar?n? Dünya ülkelerine duyurabilir ve onlar?n hükümetler düzeyinde görü?ülmesine çal??abilirdi.


Mustafa Cemilef ise bu imkandan yararlanmad?, ödülün 100 000 ABD dolar? ise önemsiz ve ikinci dereceli projelere da??t?ld?.


Sonra Mustafa Cemilef’in 60. y?ldönümüne yak?n bir tarihte Remzi ?lyasov, KTMM ad?na Ukrayna Cumhurba?kan? Leonid Kuçma’dan Mustafa Cemilef’e Ukrayna Kahraman? ünvan?n?n verilmesi istenmesi gerekti?ini dile getirdi. Ben buna kar?? ç?karak ‘Halk?m?z?n haklar?n? iade etmeyen devletten böylece ödüllenme öncelikle KTMM ba?kan?n?n aleyhine çal??acakt?r’ diye söyledim.


Ne de olsa, Mustafa Cemilef komünist partisi önderi Leonid Graç’la birlikte haç biçimindeki Yaroslav Mydr?y ödülüne nail olmu?tur. Zaten KTMM üyeleri ve ba?kanlar?na haç biçimli ödüllerin verilmesi olaylar? yayg?nla?t?.


Sonra ise Mustafa Cemilef o kadar ödüllenmeye çal???ld? ki, ödüllerin say?s?n? takip etmeye imkan yok zaten.


?imdi ise bu ödüllenme süreci bir yar?? ?ekli ve h?z?n? alm??. Ya gerçekten Nobel ödülüne nail olsa ba?kalar?ndan ne vaktinde ödüllemediniz diye sorulur.


Yak?nda KTMM’in resmi sitesinde Mustafa Cemilef’in Adalet I???? ödülüyle ödüllenmesiyle ilgili bir haber yay?nland?. Halk?m?z?n Adalet I????nda ?s?nd???ndan elbette.


Art?k ise Mustafa Cemilef’in Nobel ödülüne aday olarak gösterilmesinin gerekçelerine dikkat edelim. Malum ki, Cemilef’in insan haklar?n? koruma faaliyetlerinin yoklu?undan dolay? bu ödüle hakk? yoktur. Ödüle aday olarak gösterilmesinin gerçek gerekçesi — Cemilef’in arkas?nda duran kuvvetlerin onun ödülü kazand??? takdirde K?r?m Tatarlar?n?n himayesine yükselen sesleri bast?rmak ve etkisizle?tirmektir.


Ya ?ktidar?n yapaca?? ?eyler daha çoktur, yani K?r?m Tatarlar? hala da defalarca zorla al?nan topraklar?n? geri almaya çal???yorlar, hala da asimile edilmediler, hala da milli e?itimsiz anadillerini ve kimliklerini unutmuyorlar, hala da Müslümanlar. ?ktidar için bu problem elbette. Bu problemin çözülmesi için K?r?m Tatarlar?n?n ve onlar?n temsilcilerinin sessizli?i gerekir.

 

Biz, faaliyetimizin bu yönün geli?mesine (geli?imine) çal??arak ‘Azatl?q’ hareketi çerçevelerinde hukuk koruyucular sorusundan BMT Genel Sekrete Mahsus Temsilcisi — Hine Cilani’ye ve kökenli (yerli) halklara kar?? diskriminasyon sorunundan Mahsus Raporcu — Rodolfo Stavenhagen’e Ukrayna makamlar?n?n haks?z yere mahkum edilen K?r?m Tatarlar?na kar?? hareketlerine ?ikayet gönderdik.

«Kökenli (yerli) Halklar? Ara?t?rma ve Onlarla Dayan??ma Vakf? 19 Haziran 2005 tarihinde BMT Irk Ay?r?m? Komitesine kasten K?r?m Tatar halk?n? ?rk ay?r?m?na u?ratan Ukrayna Devletinin siyasetine tepki göstermek üzere ricas?yla, özellikle yasaya ayk?r? müsadere edilmi? mülkiyet ve topraklar? geri vermeyi reddetmeyi vurgulayan bildiriyi (enformasyonu) gönderdi. (bk. «Голос Крыма» (‘K?r?m Sedas?’) gazeti, №36 (614), 02 Eylül 2005).

2005 senesi A?ustos ay?nda Mustafa Cemilev ve ?stanbul derne?inin ba?kan? — Celal ?çten ABD’ni ziyaret ettikleri zaman ABD derne?iyle konu?tular ve bir s?ra önemli görü?meleri yapt?lar.

Müstecip Ülküsal’?n talebesi — Celal ?çten konu?urken özellikle bunu vurgulad? ki: «K?r?m Tatar derne?inin esas maksad? — ancak K?r?m milletta?lar?n?n sosyal problemlerinin çözülmesine kat?l?mdan (kat?lmadan) ve onlar ya?asd?klar? memleketlerin içtimai te?kilatlar?nda ve hükümet dairelerinde K?r?m Tatarlar?n?n menfaatlerini savunmadan ibaret olup (olmakla), K?r?m Tatarlar?n?n kendi ana yurdunda siyasetine kar??madan, zaman zaman olu?mu? olan Milli Meclise kar?? duran (mukavemet eden) macera ‘grupcuklar?na’, bu grupcuklar?n temsilcileri ABD’nde ya?ayan K?r?m Tatarlar?n?n akrabalar? olduklar? halde bile, destek vermeden ibaret olmamal?, çünkü K?r?m’da demokrat yoluyla seçilmi? temsili organ — K?r?m Tatar Milli Meclisi mevcuttur». Kendi nutkunu Celal ?çten böyle sözlerle sonuçlad?: «Fakat bazi kimseler K?r?m’?n siyasi ya?am?na aktif surette kat?lmak, baz? insanlara ak?l ö?retmek, K?r?m Tatar Milli Hareketinin yolunu belirtmek isterlerse, bu insanlar kendilerinin Amerika veya Türkiye vatanda?l?klar?ndan vazgeçmeli, K?r?ma göçmeli, milletta?lar?n?n tüm k?vançlar?n? ve külfetlerini payla?mal?, Kurulltay delegesi s?fat?nda seçilmeye çal??mal? ve ancak böyle tarzda Ukrayna’da K?r?m Tatarlar?n?n siyasetini etkilemeli». Celal ?çten’in söylevi gürdeli alk??la kar??land?.

Celal a?a K?r?ma s?k s?k geliyor ve problemlerimizi oldukça iyi biliyor. Bu y?l?n ba??nda olan onun y?ldönümünde mahkum edilen gençlerin yard?m?na büyük ölçüde para toplayan ‘Vatan avas?’ icra edildi. E?er de o Ukrayna uyruklusu ve muvaffak K?r?m Tatar i? adam? s?fat?nda K?r?m’a ta??n?rsa, ben onu alk??la kar??lar?m.

Hayrete dü?üren yapyal?n?z bu — ne için K?r?m Tatar derneklerinin, Ukrayna derneklerinden farkl? olarak, ‘K?r?m Tatarlar? ya?ad?klar? memleketlerin içtimai te?kilatlar?nda ve hükümet dairelerinde’ kendi halk?n?n ancak sosyal problemlerinin çözülmesine kat?lmaya haklar? varken, siyasi ve hukkuki problemlerinin çözülmesine kat?lmaya haklar? yok? Ya da bu problemler bizde yok? Ben yan?lmasam, Kanada ve ABD Ukraynal?lar? kendi ana yurdunu Rus ?mparatorlu?u zulmünden kurtarmak için az ?ey yapmad?lar. Bu hiç kimse için s?r de?il, ve onlar?n böyle faaliyeti için onlar? hiç kimse suçlam?yor. Bu faaliyet isyan hareketini ve yeralt? faaliyetini finanse etmeyle, Sovyet aleyhine çal??an merkezlerin faaliyetiyle, bas?n toplant?lar?yla, gösteri mitinglerle, Ukrayna ve Ukraynal?lar?n durumu üzerine kitap ve bro?ürleri yay?mlamayla, dissidentlerle ve bask?lara u?rat?lan Ukrayna milliyetçileriyle dayan??mayla, Kongre ve hükümette Ukrayna menfaatine çal??mayla, bildileri yaymayla ve ba?ka ba?ka faaliyetlerle ifadelenirdi (ifade edilirdi).

Kim onlar? böyle ?eyler yapt?klar? için kabahatl?yor? Elbette sad?k kömünistler, Devlet Güvenlilik Komitesi (KGB), Rus ?ovenleri kabahatl?yorlar.

Ukrayna yurtseverleri onlar? kabahatl?yorlar m?? Siz nas?l fikrindesiniz?

K?r?m Tatarlar?n?n kendi anayurdunda siyasetine’ kar??maya gelince ise, bu yasak bütün dernekler, hem de bu arada Ukrayna dernekleri için mi, ya da ancak K?r?m Tatar dernekleri için? Ya genellikle (zaten) V. Yus?enko’nun ve ‘turuncu (portakal) devrimi’nin destek edilmesine gelince? Bu süreçlere Ukrayna derneklerinin kat?l?m? var m?? Bu olaylara kat?lma Ukrayna Ukraynal?lar?n?n siyasetine kar??ma de?il mi? Kim söyledi ‘yok’?

Böyle durumun klasik örne?i vard?r. Yülya Timo?enko ba?bakanl??? alt?nda çal??an parlamentonun Adalet Bakan? — Roman Zvariç’tir. Anababalar? siyasi muhacirler, Sovyet aleyhtarlar?. ABD do?umlu, gençli?inden Sovyet aleyhine faaliyetle u?ra?t?, 90 seneleri ba??nda ana yurduna döndü.

Roman Zvariç Ukraynada ya?arken kendinin ABD sponsorlar?n?n paralar?na Ukrayna siyasi durumunu tahlil eden ?ngliz ve Ukrayna dillerinde ç?kan «Demos» dergisini ya?mlad?. Dergi Yukar? ?urada, Hükümette, elçiliklerde, mütehass?slar aras?nda ve çetellerde yay?lmaktayd?. Dergi o zaman Ukrayna devletinin siyasetine kar?? keskin ele?tirimsel münderecatl?yd?. Roman Zvariç Ukrayna vatanda?l???na sahip oldu, Ukrayna Milli Hareketi partisine girdi ve onun listesinden (kütü?ünden) defalarca milletvekili olarak seçildi. Meydan?n kar?? kar??ya bulunmas?na faal kat?lmakla ABD Ukrayna derneklerini Yu?enko’nun yard?m?na celp etmekle u?ra?t?. Adalet Bakan? vazifesindeyken (olarak) haberler yay?nlar?nda Yus?enko’nun ‘turuncu (portakal) davrimi’ gerçekle?tirilmesine çetelden para yard?m?n? ald??? üzerine aç?klamay? tahminen böylece yorumlad?: ya devrim ihtiyaclar?n? kar??lamak için derneklerden para alma kimler taraf?ndan ysaklanm???!

??te size daha bir taze örnek. ?nternet-yay?n? — ‘Podrobnosti.ua’n?n bildirisi:

 

‘ABD Ukrayna derne?i
Ukrayna’da demokrasi deste?ine
‘Turuncu (Portakal) dairesi’ni olu?turdu’

 

16 eylül 2005
10:11


Podrobnosti (haberler yay?n?)

Ukrayinski Novini (Ukrayna Yenilikleri) malumat?ndan:

ABD Ukrayna derne?i Ukrayna’n?n uluslararas? demokratik toplulu?una (BM) entegre edilmesine yard?m etmek için ‘Turuncu dairesi’ içtimai te?kilat?n? meydana getirdi.

‘Ukrayinski Novini’lerine bu üzere haberi Cumhurba?kan?n?n matbuat hizmeti bildirdi.

Bildiride denilir ki: «Bu hükümetd???,‘Turuncu devrimi’nin de?erleri ve ilkeleri (öncelikleri) esas?nda Ukrayna’n?n (Birle?mi? Milletler) uluslararas? demokratik toplulu?una entegre edilmesine çal??an bir te?ebbüstür».

‘Portakal daire’ aç?l??? nedeniyle düzenlenen ak?am yeme?ine Cumhurba?kan? V. Yu?enko kad?n? Katerina ile kat?ld?lar.
Kendinin konu?mas?nda Yus?enko kaydetti ki, tamam 2004 senesinin Kas?m-Aral?k aylar?nda Ukraynal?lar kendi memleketinin hürriyetsiz ve ba??ms?zl?ks?z olamazl???n? kavram??lar.

Viktor Yu?enko ‘Portakal daire’in Maydan de?erlerini savunaca??na kani oldu?unu bildirdi.

Bu kabul resmiye kat?lanlardan olan belli Amerika’l? politolog, Stratejik ve Uluslararas? Ara?t?rmalar Merkezi Mü?aviri, Djon Hopkins Uluslararas? ?li?kiler Üniversitesi Profesörü — Zbignev Bjezinskiy’e ve AKD sab?k devlet katibi — Madlen Olbrayt’a Ukrayna’n?n demokratik özenlerini destekledikleri için Yu?enko taraf?ndan minnettarl?k bildirildi (te?ekkürler edildi).

 

«Ukrayna’n?n Turuncu devrimi de?erleri ve ilkeleri esas?nda uluslararas? demokrat toplulu?una entegre edilmesine yard?mda bulunma» bu ne, kanaatinizce (fikrinizce)? Bu Amerika Ukrayna dernekleri tesis ettikleri te?kilat?n siyasi süreçlere kar??mas? de?il mi? Bundan fazla, Ukrayna Cumhurba?kan?n?n resmi kat?l?m? (katk?s?) ve te?vik etmesiyle kar??mas? de?il mi? Cumhurba?kan?n?n matbuat hizmeti bu hususta haberleri bütün dünyaya yayd?!

K?r?m Tatar derneklerinin tarihi ana yurdunun siyasi süreçlerine kar??mas?n? yasaklama üzerine haberleri yayan bizim matbuat h?zmetimizden farkl? olarak.

?imdi ise tasavvur edelim ki: Ukrayna dernekleri temsilcilerinden baz? kimseleri, örne?in, Fransa derneklerinin temsilcisi, b?ld?r veya bu sene ABD Ukrayna derneklerinin toplant?s?na kat?larak K?r?m Tatarlar? üzerine (K?r?m Tatarlar?na hitaben) de?il de, Ukraynal?lar üzerine (Ukraynal?lara hitaben) ayn? Celal ?çten’in New York derne?imizin toplant?s?nda söylediklerini söylerse, onu nas?l kar??larlard?? Ve ne yüzden?

Genellikle, bu Celal a?an?n sözleri mi, veya bir kimse ona nas?l davranaca??n? gösterdi mi?..

Celal ?çten, Mustafa Cemilef’in grupçuklar ve ondan ba?ka hiç kimsenin Ukrayna i?lerine giri?emeyece?i konusundaki üslubunu tekrar edemez zaten. Mustafa Cemilef’in 2005 y?l?n?n yaz?nda ABD’e gelerek aynu üslupte faaliyette bulunmas? da tesadüf eseri de?ildir. O, Azatl?k’?n çal??malar?n? böylece etkisizle?tirmeye çal??m??. Bana Celal ?çten’in Amerikadaki diasporamiza e?itim verdi?i toplant?n?n hiç olmad???n? çok konkre bir ?ekilde anlatt?lar. Cemilef, böylece patronlar?na durumun onun kontrolü ve denetimi alt?nda bulundu?unu göstermeye çal??m??.


Art?k ise en zorla yaz?lan sat?rlara ba?lamak zorunday?m. Azatl?k zafer kazand? — yasaya ayk?r? olarak mahkum edilen gençler serbestli?e kavu?tular. ?övinistler, ceza vericiler ve KTMM bürokratlar? geri çekildiler. ?nsanlar?m?za Azatl?k Hareketimizin etkisi o kadar büyüktü ki, y?llar sonra insanlar bana: Azatl?k’a ne oldu?- diye sormaktayd?lar.


5 A?ustos 2007’de binlerce insanlar?m?z?n kat?ld??? Azatl?k Bayram?ndan sonra hareket kat?l?mc?lar?: ileride ne yapmam?z gerek? — seçim sorunu önündeydiler.


Azatl?k kat?l?mc?lar?n?n büyük ço?unlu?u KTMM’in tüm bir sistem olarak Harekete tüm imkanlar?ndan yararlanarak direndi?ine, onu engelledi?ine ?ahit oldu?undan sonra Azatl?k’?n KTMM’den ayr? olarak siyasi ve hak savunucu bir Hareket olarak geli?mek gerekti?ini vurgulad?lar. Sinaver Kad?rov ve Kurtseyit Abdullayev öncülü?ündeki Hareket kat?l?mc?lar? ise Kurultaya kat?larak ondaki süreçleri etkilemek gerekti?ini iddia etti ve Azatl?k Bayra?? alt?nda Kurultay seçimlerine kat?ld?lar.


Ama önceleri yazd???m gibi Kurultay seçimlerinin sonuçlar?n? etkilemek için yal?n?z popülerlik kafi de?il. Do?rusu Kurultaya halk güvenine dayanarak sahip ç?kabilme baz? siyasi doland?r?c?lar için çok tehlikeli bir olayd?r. Kurultaya sahip ç?kmak için sponsorluk yat?r?mlar? ve yalakal?k çok önemlidirler. Azatl?k’tan ya 7, ya 6 adam seçildi. ?imdi onlar Mustafa Cemilef’i rahats?z edemeyen çok sevimli hizmetçileridir.


Ben ve Ayder Mustafayev ise bu te?kilat?n KTMM ve Kurultay’?n taleplerine uygun olma karar?n? ald???nda ondan ç?kt?k.

 

Nadir BEKIR

 

Похожие материалы

Ретроспектива дня