Ukrayna ba??ms?zl???n?n 23 y?ll?k dönemi içinde K?r?m Tatarlar? SSCB’nin komünist rejimine kar?? sava?an çetin sava?ç?lar ve Rusya’n?n amans?z dü?manlar? olarak tan?t?lmaya al???ld?. Ama bu gerçek mi?

K?r?m Tatar Milli Hareketi (NDKT), geçen yüzy?l?n 50’li y?llar?n ortalar?nda K?r?m Tatarlar?n?n o zamanki elitini olu?turan Mustafa Selimov, Cebbar Akimov, Bekir Osmanov ve di?er itibar sahibi olan cesur insanlar taraf?ndan kuruldu.

K?r?m Tatar Milli Hareketi’nin ba?l?ca sa?lam ilkesi, halk?m?z?n geri dönü?ünü ve yerle?mesini hükümet kararlar?na dayal? olarak yetkililer ile yak?n temas içinde sa?lamakt?.

K?r?m Tatar Milli Hareketi’nin huzur sa?lay?c? ve maksatl? faaliyetleri sonuç verdi: SSCB’de K?r?m Tatarlar?n?n rehabilitasyonuna ili?kin bir dizi yasa kabul edilerek K?r?m’da geri dönenlerin geri dönü? ve yeniden yerle?me devlet program? çal??malar?na ba?land?.

1 Ekim 1990’da K?r?m’da K?r?m Tatar Halk?n?n Haklar?n?n ?adesi Devlet Komitesi kuruldu.

K?r?m Tatar Milli Hareketi’nin lideri olan Yuriy Osmanov komite ba?kanl???na, Vasvi Abduraimov ba?kan yard?mc?l???na getirildiler. Ve geri dönü? devlet program?n?n uygulanmas?na yönelik somut çal??malar ba?lat?ld?. Fakat Osmanov’u ve onun ba?kanl???ndaki ekibi görevlerinden azletmeyi amaçlayan siyasi güçler amac?na eri?ti.

Üç y?l sonra 6 Kas?m’da Yuriy Osmanov vah?ice öldürüldü. Onun ölümü, Mustafa Cemilev’le Refat Çubarov’a Ukrayna iktidar?n?n yüksekliklerine yol açmakla birlikte K?r?m Tatar konusunda tekel yetkisi verilmesine olanak verdi.

K?r?m Tatar Milli Hareketi’nin Rusya ile kurdu?u ba?lant?lar Cemilev taraf?ndan ac?mas?zca ortadan kald?r?ld? ve K?r?m Tatar Halk?n?n hayat?nda Cemilev ba?kanl???nda «Ukrayna sevgisi» ve «Rusya fobisi» dönemi ba?lat?ld?.

Ukrayna iktidar?, 23 y?ld?r KTMM’ni etnik bir korkuluk ve K?r?m’da Rusya yanl?s? hissiyatlar? cayd?ran bir faktör olarak kulland?. KTMM liderlerinin çe?itli seçimlerde yapt??? Rusya dü?man? ifadeleri, Slav seçmenlerine gözda?? vererek onlar? gerekli partilere ve bloklara y??d?r?rd?.

Cemilev’in Rusya’ya kar?? nefretinin nedeni de basit anlat?labilir. Siyasi kariyerinin ba??ndan itibaren o, Bat? yanl?s? ve Sovyet kar??t? muhaliflerin himayeleri alt?na al?narak «e?itilmi?tir».

Cemilev’in dostu olan Dünya Siyonist Örgütü üyesi ?osif Zisels, Cemilev’in Bat?l? kurumlar?n küratorlu?u alt?nda oldu?unu do?rulad?.

O, 18 May?s matem mitingi konu?mas?nda: «Biz, Mustafa Cemilev ile 70’li y?llardan beri i?birli?i yap?yoruz!» — diye belirtti. Cemilev’le birlikte Sovyet kar??t? faaliyet yürüten V. Bukovskiy L.Alekseyeva, Podrabinek ve di?erleri de onun yan?ndayd?lar.

Cemilev’in Rusya kar??tl??? ona k?skan?lacak hem mali hem de siyasi temettü verirdi.

1998 y?l?ndan itibaren bugüne kadar Mustafa Cemilev Ukrayna milletvekilidir. Cemilev’ce kurulan «?mdat Bankas?» arac?l???yla bitçe milyarlar? ya?maland?. Savc?l?k ve polis, K?r?m Tatar i? adamlar?na «çat?l?k» yapan veya reketle u?ra?an «?mdat» suç grubunun faaliyetlerine sürekli olarak göz yummu?tur.

Sözde «halk?n lideri» Bat?l? efendilerce de cömertçe desteklendi. Bat?, hay?r kurumlar? arac?l???yla KTMM’ne milyonlarca dolar? ve sonunda toptan depolarda yeniden sat?lan yüzlerce tonluk insani yard?m? ula?t?rd?. «Cemilev yavas?n?n civcivleri», Avrupa’da ve ABD’nde ba?ar?yla staj yapt?ktan sonra K?r?m’da önemli görevlere getirilerek yar?madadaki Rusya kar??t? «ahtapotun» konumunu güçlendirmekteydiler.

2000’li y?llar?n sonunda Cemilev kar??t? K?r?m Tatar koalisyonu konsolide haline gelmeye ba?lad?. Vasvi Abduraimov ba?kanl???ndaki Halk Partisi Milli F?rka, «Sebat» kurulu?u, «Vatanda?» Hay?r Vakf? taraf?ndan K?r?m Tatarlar?n?n Rusya ve Ba??ms?z Devletler Toplulu?u’ndaki Türk Halklar?yla yak?nla?ma amac?yla aktif çal??ma ba?lat?ld?.

Sonradan geli?en olaylar her?eyi kendi yerine yerle?tirdi, yani KTMM sert muhalefet kesilerek referanduma boykot ça?r?s?nda bulundu, Milli F?rka ise referanduma kat?lmaya ve K?r?m’?n Rusya’ya ba?lanmas?n? desteklemeye ça??rd?. Sonuçta K?r?m Tatarlar?n?n önemli bir k?sm? referanduma kat?ld?.

Maalesef referandumdan sonra Cemilev kar??t? K?r?m Tatar koalisyonunun güçlü potansiyeli realize edilmedi. KTMM yanl?lar?, eski nomenklatürel ba?lant?lar?n? kullanarak yeni K?r?m hükümetinin önemli anahtar pozisyonlar?n? yeniden i?gal etmeyi ba?ard?lar.

Sonuç olarak K?r?m’?n Rusya’n?n bir parças? olmas?n?n dördüncü ay?nda K?r?m’da K?r?m Tatar konusunda engeller olu?turulmaya çal???ld???n? ac?yla itiraf etmek zorunday?z.

K?r?m Tatar toplumunun Rusya yanl?s? k?sm?n?n faaliyetlerinin engellenmesi, Rusya Devlet Ba?kan?n?n K?r?m Tatarlar?n?n K?r?m’da devlet in?as? süreçlerine entegre olmas?na ili?kin inisiyatiflerinin sabote edilmesi, KTMM’nin bir dizi provokasyonu ve KTMM yanl?s? medyan?n Rusya kar??t? propagandas? çok üzücü bir sonuca sevketmektedir: K?r?m’da «be?inci kol» faaliyetleri düzenlenmeye ve K?r?m Tatarlar? bu tür faaliyetlere katt?r?lmaya çal???lmaktad?r.

Kimin buna ihtiyac? var? Kesinlikle Putin, Rusya ve K?r?m Tatarlar? bunun ihtiayc?nda de?ildirler…

Rinat ?AYMARDANOV
«Крымское время» («K?r?m zaman?») gazetesinin
30 (3385) say?l? ve 31 Temmuz 2014 tarihli nüshas?.