Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu, söz konusu kurulda kadro de?i?ikli?inin yap?ld???n?n üzerinden iki buçuk y?l geçince i?e ba?lad?. Ocak ay? sonunda yap?lan Temsilciler Kurulu oturumunun sonucu olarak Temsilciler Kurulu’nun ba?kanlar? ve sekreteri seçildi ve ilerde yap?lmas? gereken çal??malar planland?.
Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu Ba?kan?’n?n Birincisi Yard?mc?s?, Milli F?rka Kene? (Kurul) Ba?kan? Vasvi ABDURA?MOV, «Аргументам недели — Крым» internet portal?na verdi?i röportajda Temsilciler Kurulu’nun görevleri ile KÖC iktidar?yla ili?kileri ve Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu’nun çal??malar?na kat?lmay? reddeden KTMM yönetiminin davran??lar? ile ilgili tutumunu belirtti.
— Temsilciler Kurulu’nun iki buçuk y?l geçince çal??maya ba?lad???n?n nedenleri nelerdir?
— Benim görü?üme göre halihaz?rda ?ahit oldu?umuz olaylar?n 2010 y?l? A?ustos-Eylül döneminde gerçekle?mesi gerekliydi. O zaman toprak sorunu, haklar iadesi kanunu, personel sorunlar?, Sürgünden Dönen K?r?m Tatarlar?n? Yerle?tirme Program?’n?n uzat?lmas? ve finanse edilmesi gibi K?r?m Tatarlar?n?n ya?ad??? en önemli güncel sorunlar?n çözümüne yönelik siyasi süreç ilan edildi.
Ukrayna Cumhurba?kan?, 3 A?ustos 2010 tarihli görü?me s?ras?nda tüm söz konusu sorunlar? dile getirerek onlar?n çözülmeye çal???lmas?n? K?r?m’da milli ili?kiler alan?nda gerçekle?tirilmesi gereken program olarak belirledi, sonra ise Ukrayna ve K?r?m hükümetlerinin ba?kanlar?na konuyla ilgili resmi emirlerde bulunarak tutumunu do?rulad?.
Ben, ilan edilen siyasi sürecin ba?lat?lmad???n?n nedenleri hakk?nda konu?maya haz?r de?ilim, söz konusu sorunlara so?uk bak?ld?, sorunlar?n çözülmeye çal???lmas?ysa 2 buçuk y?l süreyle ask?ya al?nd?. Fakat biz bu konuda bo? oturmad?k.
Biz, kurulu? olarak söz konusu me?ru organ?n (Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu’nun) K?r?m Tatarlar? ile ?ktidar aras?ndaki do?rudan diyalogun sa?lanmas?na yönelik kullan?lmas? için elimizden geleni yapt?k.
Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu’nun 10 üyesi, 2011 y?l? Haziran ay?nda toplanarak 2010 y?l? A?ustos ay?nda ilan edilen program çerçevesinde çal??maya istekli olduklar?n? belirttiler. O zaman kurul ba?kanlar? ve sekreteri belirlendi.
— O zaman Vasiliy Cart? (K?r?m’?n eski Ba?bakan?) toplant?n?za kat?lmay? reddetti. Onun KTMM ile çat??mak istemedi?ini zannetmiyor musunuz?
— Ukrayna iktidar?n?n nüfusun herhangi bir önemli bolümüne kar?? ve özellikle K?r?m’?n yerli halk? olan K?r?m Tatar Halk?n?n olu?turdu?u güçlü bir ulusal toplulu?a kar?? mücadele etme niyetinde olmad???na inan?yorum.
Art?k aram?zda olmayan Vasiliy Cart? ba?ta omak üzere yetkililer, KTMM ile yap?c? bir diyalog kurarak onun yarat?c? ve yap?c? çal??ma sürecine kat?lmas?n?n sa?lanmas?na yönelik ciddi çabalar gösterdiler. Maalesef KTMM yönetimindeki siyasi konjüktür ak?l ve sa?duyuya üstün geldi.
— KTMM, Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu üyelerinin Cumhurba?kan? taraf?ndan yukar?dan atanmaks?z?n a?a??dan seçilmesi gerekti?i üzerine dikkat toplamaya çal???r.
— Temsilciler Kurulu’nun eski ve yeni terkibine gelince onlar?n ikisinin Ukrayna Cumhurba?kan? karar?yla atama yöntemiyle olu?turuldu?u hepimizce bilinen bir gerçektir. Bu yaln?zca Ukrayna Cumhurba?kan?’n?n ayr?cal???d?r. Elbette Temsilciler Kurulu üyelerinin do?rudan temsil etti?i toplulu?a s?k? s?k?ya ba?l? olan temsilciler olarak seçim prosedüründen geçmesi uygulansa çok iyi olurdu.
Ancak halk temsilcilerinin seçilmesini düzenleyen Ukrayna Kanununu dile getirebilir misiniz?
Dikkatinizi çekmek istedi?im ikinci nokta ?u: Temsilciler Kurulu’nda çal??mak iste?ini gösteren insanlar K?r?m Tatarlar?n? temsil etme iddias?ndayken kendi üstünlü?ünü belirtmek niyetinde de?ildirler.
Bizim görevimiz — 2010 y?l? A?ustos ay?nda aç?klanan ve 30 Ocak 2013 tarihli Ukrayna Cumhurba?kan? nezdinde K?r?m Tatar Halk? Temsilcileri Kurulu’nun oturumunda dile getirilen ana sorunlar?n çözümüne ula?t?r?lmas?nda mesleki bilgi ve becerilerimizi kullanmakt?r.
— KTMM yönetimi, son zamanda iktidar organlar?nda etnik temizli?in uyguland??? görü?ünü dile getirir. Onlara göre yetkililer, milli mensubiyetlerinden dolay? görevden azledilir. Siz bu görü?e kat?l?yor musunuz?
-K?r?m’da geli?en herhangi bir süreç mutlaka etnik ili?kiler aç?s?ndan de?erlendirilebilir. Fakat sorunun özü nedir? — diye soruldu?unda Ukrayna iktidar?n?n siyasi nedenlerle olu?turulmaya çal???lma özelli?i mevcuttur. Yani seçimi kazanan parti iktidar olu?turur.
Bölgeler Partisi bugün iktidar partisidir. ?u yüzden e?er de sen, iktidar partisi kar??t? güçlerin destekçisi oldu?unu meydan okurcas?na ilan etmekle birlikte seçimi kazanan partiden siyasal iktidar hissesi talebinde bulunma hakk?na sahip misin? — diye sorulabilir.
— KTMM temsilcilerinin Temsilciler Kurulu’nun oturumuna kat?laca??n? zannediyor musunuz?
— KTMM’nin baz? temsilcilerinin çal??maya kat?laca??n? umar?m. Onlar? kat?lmaya davet ediyorum. Onlar bütün bir ekip olarak Temsilciler Kurulu’nun yüzde 42’sini olu?turmaktad?rlar. Onlar Temsilciler Kurulu Yönetimine ba??ml? olmaks?z?n baz? olumlu ?eyleri ba?latabilirler.
— Yak?nda Kurultay delegelerinin seçilmesine ili?kin yeni bir yönetmelik kabul edildi. Siz Milli F?rka temsilcisi olarak veya kurulu? olarak Kurultay delege seçimine kat?lmaya haz?rlan?yor musunuz?
— Kurulu?umuzun Kurultay delege seçimine kat?lma sorunu 5. Kurultay delegelerinin seçilmesi öncesinde ciddi olarak görü?üldü. O zaman Kurultay delege seçimine ili?kin yönetmeli?i haz?rlayacak komisyon olu?turuldu. Biz, Milli F?rka Yürütme Kurulu Ba?kan? Re?at ABLAYEV’i söz konusu komisyona temsilci olarak gönderdik.
Biz onu sadece kendi tutumunu belirtmek için göndermedik, halk temsilcilerinin hangi ilkelere dayal? olarak seçilmesi ve Merkez Seçim Komisyonu’nun nas?l olu?turulmas? gerekti?i ile ilgili görü? ve önerilerimizin detayl? olarak sunulmas? amac?yla gönderdik. Maalesef Hiçbir ?ey de?i?medi.
Bu dönemi analizden geçirdikten sonra KTMM yönetimi taraf?ndan sunulan ?artlar gere?ince yap?lan seçim sürecinin fars ve saçmal??a dönü?tü?ünün alt?n? çizdik. Bizim kurulu?umuz bu çe?it saçmal??a önceleri kat?lmad??? gibi ileride de kat?lmayacakt?r. Kurultay delegelerinin seçilmesine ili?kin yeni yönetmelik ile ilgili konu?ulsa e?er, onun 5. Kurultay delegelerinin seçilmesine ili?kin eski yönetmelikten birçok aç?dan daha kötü oldu?unu belirtmek zorunday?m.
Tabii ki biz en kötü ko?ullarda bile böyle doland?r?c?l?klara kat?lmayaca??z.
Röportaj Yapan Muhabir: Zair AKADIROV,
«Аргументы недели — Крым»
http://an.crimea.ua